Projenin Gerekçesi: Dünya Gıda ve Tarım Örgütüne (FAO) göre dünyada her yıl gıdalarının yüzde 30’u (1,3 milyar ton), kişi başı 190 kilo gıda, çöpe atılmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu 2023 verilerine göre 14 milyon ekmek çöpe atılmakta ve ekmek israfıyla birlikte 2 milyon 500 bin metreküp su kaybı yaşanmaktadır.

BM Çevre Programı (UNEP) raporuna göre Türkiye 214 ülke arasında en fazla gıda israfının yaşandığı 15. Ülke konumundadır.

Çöplerdeki atık miktarının %52’sini gıdanın oluşturduğu, bir gıda ürününün çöpe atılması, ürünün üretiminden, lojistiği, satışı ve kullanıma hazır hale gelene dek tüm süreçlerin çöpe atılması demek olduğundan gıda israfı ile büyük ekonomik zararlar yaşandığı anlaşılmaktadır.

Batman Belediyesi Hayvan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezinin, sokak hayvanları için örnek bir model olacak şekilde kurulduğu bölgenin en büyük hayvan tedavi merkezi konumunda olduğu ifade edilmiştir. Merkezde öncelikli ihtiyacın gıda olduğu belirtilmiş, yeterli beslenmenin sağlanması için ekonomi ve çevre açısından sürdürülebilir bir yöntem olan mama üretim tesisi projesinin gerçekleştirilmesi zorunlu hale gelmiştir. Türkiye’de birçok belediyenin sıfır atık uygulamaları kapsamında kurum içi ya da kurum dışı (diğer kurum kuruluşların yemekhane, restoran, lokanta… vb.) oluşan gıda atıklarından mama üretildiği, bu sayede katı atık sahalarına gönderilen atık yükünün azaldığı, geri dönüşüm ile ihtiyaç duyulan bir ürün olan mama oluşturulduğundan söz konusu durum için ayrılan bütçeden tasarruf edildiği anlaşılmaktadır. Günümüz mevcut koşullarında ekonomi boyutunda tasarruf tedbirleri, çevre boyutunda ise sıfır atık hedefleri gereği projenin hayata geçirilmesi önem arz etmektedir.

Atıkların kaynağında ayrı toplanmasına ilişkin sıfır atık uygulamaları olan geri dönüşüm ve yeniden kullanım ile döngüsel ekonomiye katkı sağlanmakta, değerlendirilemeyen diğer atıklar için ise miktarın azalmasıyla taşıma ve bertaraf maliyetlerinde düşüş olacağı öngörülmektedir.

Projenin Amacı: 

• Gıda israfına dikkat çekerek bilinç ve duyarlılık oluşturmak
• Atıkların kaynağında ayrı toplanması, yeniden kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım vb. uygulamalarla çevre ve ekonomiye katkı sağlamak, -geri kazanılmadığında bir ekonomik değer, ek maliyetlere sebep olarak kaybolmaktadır-
• Sokak hayvanlarının tedavi ve bakımlarının gerçekleştirilmesi için kurulan merkezde gıda ihtiyacını karşılamak
• Tasarruf ve verimli tüketim ilkelerini önce bireysel sonrasında toplumsal fayda odağında benimsenmesini sağlayarak döngüsel ekonomi ve çevreye katkı sağlamak
• Bireysel ve kurumsal tüketim alışkanlıklarının değişmesiyle, kaynakların doğru tüketimi, bu ve benzeri projelerle çevresel ekonomi bilincinin oluşturulması sayesinde çok taraflı kalkınma sağlamak
• Kaynağında ayrı toplanma ve atığın yeniden kullanımının sağlandığı çevre dostu uygulamalarla farkındalık oluşturmak
• Atıkların kaynağında ayrı toplanmasına ilişkin sıfır atık uygulamaları ile geri dönüşüm, yeniden kullanım ile döngüsel ekonomiye katkı sağlanmakta, değerlendirilemeyen diğer atıklar için ise miktar azalacağından taşıma ve bertaraf maliyetlerine pozitif etki oluşturmak

Proje Hedef Kitlesi: 

• Yemekhanesi bulunan kurum & kuruluşlar (atık üreticisi)
• Batman Belediyesi Hayvan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi (atık kullanıcısı)

Projenin Hedefleri:

Projenin öncelikli hedefi toplumda tüketim alışkanlıkları ve çevre odaklı bilinçlenmenin sağlanması ve atık üreticisi ile kullanıcısı arasında network/atık ağı kurularak sürdürülebilir atık yönetiminin uygulanmasıdır. Bu sayede gıda israfı önlenmiş ve bertarafa giden atık yükü azaltılmış olacaktır.

Hayvan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezinde mama üretim tesisinin faaliyete geçmesiyle birlikte hazır mamaya ihtiyaç kalmayacağından söz konusu durum için ayrılan bütçe üzerinden tasarruf sağlanması hedeflenmektedir.

Projenin ilerleyen süreçlerde atık ağının genişletilmesi durumunda daha fazla miktarda mama oluşturularak diğer belediyeler gibi paketleme prosesinin eklenmesi halinde dışarıya da bedelli ya da bedelsiz şekilde mama temin edilebilecektir.